Het kartelverbod
Sinds 1 september 2017 geldt het kartelverbod voor alle binnenlandse en buitenlandse ondernemingen die actief zijn op de Curacaose markt. Het kartelverbod verbiedt de volgende typen marktgedrag die de concurrentie verhinderen, beperken of vervalsen:
- overeenkomsten tussen ondernemingen;
- onderlinge afgestemde feitelijke gedragingen van ondernemingen; of
- besluiten van ondernemersverenigingen.
Er zijn ook uitzonderingen op het kartelverbod. Op deze pagina leest u meer over het kartelverbod en de uitzonderingen daarop.
Concurrentiebeperkende afspraken
De uitleg van het begrip “afspraak” is ruim. Een afspraak hoeft niet op papier te staan maar kan informeel of stilzwijgend zijn. Bijvoorbeeld een mondelinge gentlemen’s agreement. Een afspraak vereist enkel wilsovereenstemming over het commerciële gedrag van de betrokken ondernemingen. Het begrip “onderling afgestemde feitelijke gedraging” is nog ruimer. Er is sprake van een onderling afgestemde feitelijke gedraging als (potentiële) concurrenten commerciële informatie delen met elkaar en vervolgens hun marktgedrag op basis van die informatie aanpassen.
Hierna zullen we de term afspraak hanteren voor alle soorten marktgedrag dat onder het kartelverbod kan vallen.
Zowel horizontale als verticale afspraken kunnen onder het kartelverbod vallen. Een horizontale afspraak is een afspraak tussen ondernemingen die daadwerkelijke of potentiële concurrenten van elkaar zijn. Een verticale afspraak is een afspraak tussen ondernemingen die actief zijn op verschillende niveaus in de bedrijfskolom, zoals een afspraak tussen een producent en een groothandel.
Hardcore overtredingen
Artikel 3.1, tweede lid, van de Landsverordening inzake concurrentie bevat een aantal typen afspraken die altijd in strijd zijn met het kartelverbod. Deze hardcore overtredingen brengen grote schade toe aan de welvaart van de consument. De volgende typen afspraken tussen concurrenten worden beschouwd als een hardcore overtreding:
- het bepalen van verkoopprijzen of andere verkoopvoorwaarden;
- het bepalen van inschrijfprijzen of andere biedingsvoorwaarden bij aanbestedingen (bid-rigging);
- het beperken of controleren van productie of afzet, waaronder gezamenlijke leveringsweigering; of
- het verdelen van markten, zoals klanten of regio’s.
De Fair Trade Authority Curaçao geeft een hoge prioriteit aan het opsporen en beëindigen van dit type afspraken.
Uitzonderingen op het kartelverbod
Voor hardcore overtredingen maakt de Landsverordening inzake concurrentie in beginsel geen uitzondering. Voor andere soorten afspraken kent het kartelverbod de volgende drie uitzonderingen:
- Bagatel of de minimis – Als het marktaandeel van de betrokken ondernemingen minder dan 30% bedraagt, dan geldt het kartelverbod in beginsel niet.
- Ontheffing van het kartelverbod – Soms kunnen afspraken een positieve bijdrage leveren aan de economische ontwikkeling van Curaçao als deze meer voordelen opleveren dan de beperking van de concurrentie. Ondernemingen die dergelijke afspraken hebben gemaakt, kunnen een ontheffing van het kartelverbod bij de FTAC aanvragen. De betrokken ondernemingen moeten dan wel aantonen dat voldaan wordt aan vier cumulatieve voorwaarden. U kunt een ontheffing van het kartelverbod aanvragen door het invullen van het formulier aanvraag ontheffing van het kartelverbod.
- Groepsvrijstelling – Een groepsvrijstelling houdt in dat, bij landsbesluit, bepaalde categorieën concurrentiebeperkende afspraken van het kartelverbod worden vrijgesteld. Het moet dan gaan om categorieën afspraken die in zijn algemeenheid meer voordelen dan nadelen opleveren. Dat is het geval als aan dezelfde vier voorwaarden wordt voldaan die welke gelden voor het verkrijgen van een ontheffing. Op dit moment zijn er nog geen groepsvrijstellingen van toepassing.